ការឈឺចង្កេះ—តើវាជាអ្វី ហើយអ្នកត្រូវរកដំណោះស្រាយដូចម្តេច?

ជាការសំខាន់ត្រូវទៅជួបគ្រូពេទ្យជាបន្ទាន់ ប្រសិនបើអ្នកសង្កេតឃើញមានបញ្ហាណាមួយដូចខាងក្រោម៖

• ការឈឺចាប់ដែលមានរយៈពេលយូរជាង 2-3សប្តាហ៍ 

• ការឈឺចាប់ជាប្រចាំដែលមិនប្រសើរឡើងតាមរយៈការព្យាបាល ឬការប្រើឱសថបំបាត់ការឈឺចាប់ដូចជា Panadol

• ខ្សោយពោះវៀន ឬប្លោកនោម

• គ្រុនក្តៅ 

• ការឈឺចាប់ដែលបណ្តាលដោយរបួស ឬការប៉ះទង្គិចលើខ្នងរបស់អ្នក
  

មូលហេតុញឹកញាប់ទាំង 6 នៃការឈឺចង្កេះ៖

1. ការចុករោយ ឬរមួលសាច់ដុំ
នៅពេលដែលអ្នកលាតសន្ធឹងសាច់ដុំរបស់អ្នក វាអាចរហែក និងបណ្តាលឱ្យចុករោយ។ ការរមួលជាធម្មតាប៉ះពាល់ដល់សរសៃពួរភា្ជប់ឆ្អឹងទៅសាច់ដុំ (ligament)។ ការចុករោយ និងការរមួលគឺជាប្រភេទនៃការរបួសខ្នងស្រួចស្រាល់ដែលកើតមានញឹកញាប់ ហើយជាធម្មតាវាបណ្តាលឱ្យមានការឈឺចាប់ខ្លាំងនៅខ្នង។ មូលហេតុញឹកញាប់នៃការចុករោយនិងការរមួលគឺ៖

• ការលើករបស់ធ្ងន់ៗ 

• ការធ្វើចលនាទាំងបង្ខំ 

• របួសពីការដួល ឬការរមួលនៃឆ្អឹងកង 

• ជំហរខុសទំនង 

• របួសពីការលេងកីឡា
  

2. ការដាច់រហែក និងភាពទ្រុឌទ្រោមនៃកំណល់ចន្លោះឆ្អឹងកងខ្នង
កំណល់ចន្លោះឆ្អឹងកងខ្នងគឺប្រៀបដូចជាខ្នើយដែលបែងចែកឆ្អឹងកងខ្នងពីមួយទៅមួយ។ វាដើរតួដូចជាអ្នកទប់នឹងភាពប៉ះទង្គិច និងជួយរក្សាឱ្យឆ្អឹងកងខ្នងមានរូបរាងល្អ និងមានលំនឹង។ ប៉ុន្តែពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ កំណល់ចន្លោះឆ្អឹងកងទាំងនេះអាចរេចរិល ដែលធ្វើឱ្យវាមានទំនោរនឹងដាច់រហែក។ កំណល់ចន្លោះឆ្អឹងកងអាចហើម ឬរហែក និងលយចេញក្រៅ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ មិនមែនរាល់ការរហែកកំណល់ចន្លោះឆ្អឹងកងខ្នងសុទ្ធតែបណ្តាលឱ្យមានការឈឺចាប់ទាំងអស់ទេ។

3. ការឈឺចាប់បណ្តាលដោយសរសៃប្រសាទស្យាទិក (Sciatica)
ការឈឺចាប់ប្រភេទនេះជាធម្មតារាលដាលពីខ្នង ទៅជើង។ វាដោយសារតែការមុត ឬរលាកសរសៃប្រសាទស្យាទិក។ 

4. ជំងឺរលាកសន្លាក់
ជំងឺរលាកសន្លាក់ឆ្អឹងកងខ្នងកើតមានញឹកញាប់ខ្លាំងហើយប៉ះពាល់ប្រហែល 40-85% នៃប្រជាជនទូទាំងពិភពលោក។  ជាពិសេស វាបង្កការឈឺចាប់ដល់មនុស្សវ័យចំណាស់។ វាកើតឡើងនៅពេលដែលឆ្អឹងខ្ចីនៃសន្លាក់ និងកំណល់ចន្លោះឆ្អឹងកងបាក់បែក។ ជំងឺរលាកសន្លាក់ឆ្អឹងអាចបណ្តាលដោយរបួស ឬគ្រោះថ្នាក់ ហើយកាន់តែកើតមានញឹកញាប់ចំពោះមនុស្សដែលលើសទម្ងន់។ 

5. ជំងឺពុកឆ្អឹង
ការកន្ត្រាក់សាច់ដុំ៖ អ្នកក៏អាចសង្កេតឃើញការតឹងនៅក្នុងសាច់ដុំត្រគាក និងអាចនៅត្រគាកផងដែរ។

6. មូលហេតុផ្សេងទៀតនៃការឈឺចង្កេះ

មានហេតុផលជាច្រើនដែលអាចធ្វើឱ្យខ្នងរបស់អ្នកឈឺ។ ការបង្ករោគដោយពពួកផ្សិត និងបាក់តេរីមួយចំនួនដូចជា Staphylococcus បណ្តាលឱ្យមានការឈឺចាប់។ ការបង្ករោគនៅតម្រងនោមក៏ជាប្រភពនៃការឈឺចាប់ ដែលកើតមានជាញឹកញាប់ផងដែរ។ មូលហេតុដែលកម្រជាងនេះសម្រាប់ការឈឺចង្កេះរួមមាន ជំងឺមហារីក និងការបាត់បង់មុខងារសរសៃប្រសាទ។

ការថែទាំដោយខ្លួនឯងសម្រាប់ការឈឺចង្កេះ

ជជាការសំខាន់ត្រូវទាក់ទងគ្រូពេទ្យរបស់អ្នក ប្រសិនបើអ្នកជួបប្រទះនឹងការឈឺចាប់។ ប្រសិនបើការឈឺចង្កេះរបស់អ្នកគឺបណ្តាលដោយការចុករោយ ឬរមួលកម្រិតស្រាល មានជម្រើសនៃការថែទាំដោយខ្លួនឯងខ្លះៗ ដើម្បីជួយកាត់បន្ថយការឈឺចាប់។

សម្រាក និងចៀសវាងសកម្មភាពដែលតម្រូវឱ្យបញ្ចេញកម្លាំងខ្លាំង
នៅពេលដែលអ្នកឈឺចង្កេះ ជាការសំខាន់ដែលអ្នកត្រូវតែសម្រាក និងចៀសវាងសកម្មភាពដែលតម្រូវឱ្យបញ្ចេញកម្លាំងខ្លាំងរហូតទាល់តែអ្នកមានអារម្មណ៍ប្រសើរ ឡើង។ បើមិនដូច្នោះទេ អ្នកនឹងរារាំងមិនឱ្យខ្នងរបស់អ្នកជាសះស្បើយបានឆាប់រហ័សបានទេ។ ប្រសិនបើអ្នកមានទំនោរអង្គុយ ឬឈររយៈពេលយូរ និងធ្វើឱ្យការរោយកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ អ្នកត្រូវតែសម្រាក។ ចូរកែតម្រូវសកម្មភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់អ្នកទៅតាមកម្រិតនៃការឈឺចាប់។ 

ឱសថបំបាត់ការឈឺចាប់
ឱសថបំបាត់ការឈឺចាប់ដូចជា paracetamol ឬ ibuprofen គឺអាចរកទិញបានដោយមិនចាំបាច់មានវេជ្ជបញ្ជា និងអាចជួយអ្នកពុះពារការលំបាកពេញមួយថ្ងៃ។ Paracetamol ដោះស្រាយរាល់ការឈឺចង្កេះគ្រប់ប្រភេទដែលបណ្តាលដោយការរោយសាច់ដុំ ឬសរសៃប្រសាទ។

ស្អំកម្តៅ ឬទឹកកក
ការងូតទឹកក្តៅ ការរុំ ឬស្អំកម្តៅជួយឱ្យសាច់ដុំសម្រាក និងធ្វើឱ្យចរន្តឈាមរត់ទៅកាន់សាច់ដុំកាន់តែប្រសើរឡើង។ ចរន្តឈាមកើនឡើងធានាបានថាអុកស៊ីសែន និងជីវជាតិកាន់តែច្រើនត្រូវបានដឹកជញ្ជូនទៅសាច់ដុំ និងជួយឱ្យកាន់តែឆាប់ជាសះស្បើយ។ នៅពេលដែលការឈឺចង្កេះបណ្តាលដោយការរលាក ចូរស្អំថង់ទឹកកកដើម្បីបន្ថយការហើម។ ថង់កម្តៅ និងថង់ទឹកកកអាចត្រូវប្រើឆ្លាស់គ្នា ហើយប្រើរួមជាមួយនឹង Panadol Extra ឬឱសថបំបាត់ការឈឺចាប់ផ្សេងទៀត។

ការព្យាបាលការឈឺចង្កេះជាប្រចាំ

ប្រសិនបើអ្នកជួបប្រទះនូវការឈឺចង្កេះ ចូរប្រាកដថាអ្នកបានពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យ។ គ្រូពេទ្យអាចធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យស្ថានភាពរបស់អ្នក និងណែនាំពីការព្យាបាល។ មានវិធីសាស្រ្តព្យាបាលទូទៅមួយចំនួនសម្រាប់អ្នក។ 

ការហាត់ប្រាណសម្រាប់ការឈឺចង្កេះ
ពីព្រោះសាច់ដុំរបស់អ្នកទ្រទម្ងន់ខ្លួនរបស់អ្នក ជាការសំខាន់ត្រូវរក្សាវាឱ្យមានភាពរឹងមាំ។ ប្រសិនបើការឈឺចង្កេះមានរយៈពេលយូរជាង 2-3ថ្ងៃ ចូរពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ។ វាអាចជាយោបល់ដ៏ល្អក្នុងការអនុវត្តលំហាត់ប្រាណលាតសន្ធឹងសាច់ដុំតាមការណែនាំមួយ ចំនួន។ បន្ទាប់ពីមានអ្នករងរបួស អ្នកនឹងចង់ចាប់ផ្តើមស្តារសកម្មភាពរបស់អ្នកឡើងវិញថ្នមៗ និងយឺតៗដើម្បីចៀសវាងការលាតសន្ធឹងសាច់ដុំ ឬការហាត់ប្រាណបែប aerobic ដែលសកម្មភាពទាំងនោះអាចភ្ញោចឱ្យមានការផ្ទុះឡើង ឬបណ្តាលឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់បន្ថែមដល់ខ្នងរបស់អ្នក។ 

ការឈ្លីថ្នមៗ 
ការឈឺចង្កេះដែលបណ្តាលដោយការកន្ត្រាក់សាច់ដុំអាចត្រូវធូរស្បើយដោយការព្យាបាលតាមបែបឈ្លីថ្នមៗ។ ការឈ្លីថ្នមៗអាចបង្កើនលំហូរឈាមទៅកាន់កន្លែងដែលរងការប៉ះពាល់ និងជួយឱ្យឆាប់ជាសះស្បើយ។

ឱសថធ្វើឱ្យសម្រួលសាច់ដុំ ឱសថពពួក opioids និងការចាក់ឱសថពពួក steroid
សម្រាប់ការឈឺចង្កេះធ្ងន់ធ្ងរជាច្រើន ឬការឈឺចាប់ស្រួចស្រាល់ និងរ៉ាំរ៉ៃ គ្រូពេទ្យរបស់អ្នកអាចចេញវេជ្ជបញ្ចាឱសថឱ្យប្រើឱសថសម្រួលសាច់ដុំ ឬឱសថពពួក opioids ដើម្បីគ្រប់គ្រងការឈឺចាប់រយៈពេលយូរ។ ការឈឺចាប់បណ្តាលដោយសរសៃប្រសាទស្យាទិក (sciatica) ជាធម្មតាគួរធូរស្បើយក្នុងរយៈពេល 2-3សប្តាហ៍ចំពោះមនុស្សភាគច្រើន តែប្រសិនបើការឈឺចាប់បន្តរយៈពេលយូរគ្រូពេទ្យរបស់អ្នកអាចចាក់ឱសថពពួក steroid ដើម្បីបំបាត់ការរលាកសរសៃប្រសាទ។ គ្រូពេទ្យរបស់អ្នកនឹងអាចឱ្យដំបូន្មានអ្នកថាតើមួយណាក្នុងចំណោមដំណោះស្រាយទាំងនេះដែលសមស្របសម្រាប់ប្រភេទជាក់លាក់នៃការឈឺចង្កេះរបស់អ្នក។ 

ការវះកាត់
ការឈឺចង្កេះភាគច្រើននឹងមិនតម្រូវឱ្យវះកាត់ទេ។ វាជាការព្យាបាលខ្នងជម្រើសចុងក្រោយ ហើយត្រូវប្រើភាគច្រើនបំផុត ដើម្បីកែតម្រូវបញ្ហារចនាសម្ព័ន្ធតាមរយៈការវះកាត់ដូចជាការប្តូរកំណល់ចន្លោះឆ្អឹងកងខ្នង។ ចូរពិគ្រោះយោបល់ជាមួយអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នក ប្រសិនបើអ្នកមានចម្ងល់។