វិធីដោះស្រាយចំពោះការឈឺចាប់ពេលមករដូវ និងការចុករមួលពេលមករដូវ

ស្រ្តីជាច្រើនមានការឈឺចាប់ពេលមករដូវម្តងៗក្នុងមួយខែ។ ជាទូទៅ ការឈឺចាប់នឹងរសាយបាត់ក្នុងរយៈពេលនៃការមករដូវ ^xviii ប៉ុន្តែអ្នកអាចប្រើឱសថបន្ធូរការឈឺចាប់ ប្រសិនបើភាពមិនស្រួលខ្លួនរារាំងអ្នកមិនឱ្យធ្វើសកម្មភាពប្រចាំថ្ងៃ។

តើត្រូវដោះស្រាយការឈឺចាប់ពេលមករដូវយ៉ាងដូចម្តេច?

វដ្តរដូវដែលមានការឈឺចាប់គឺជាបញ្ហាកើតមានទូទៅយ៉ាងមិនគួរឱ្យជឿ។ ប្រហែលជាមួយភាគប្រាំនៃស្ត្រី មានការឈឺចាប់កម្រិតស្រាលពេលមករដូវ ស្របពេលដែលជិតពាក់កណ្តាលទៀត មានការឈឺចាប់កម្រិតមធ្យមពេលមករដូវ និងស្ទើរតែមួយភាគប្រាំផ្សេងទៀត រាយការណ៍អំពីការឈឺចាប់ខ្លាំង។ⁱⁱ

ការឈឺចាប់ពេលមករដូវអាចប៉ះពាល់ដល់ស្ត្រីគ្រប់វ័យ ទោះបីចំពោះស្រី្ដក្មេងក៏ដោយ ក៏ពួកគាត់កាន់តែអាចជួបបញ្ហានេះដែរ។ បីភាគបួននៃស្រ្តីអាយុក្រោម 25ឆ្នាំបានរាយការណ៍អំពីការឈឺចាប់ពេលមករដូវ។ ⁱ

ការឈឺចាប់ពេលមករដូវអាចមានដូចជា ការចុកមួល ឈឺចង្កេះ និងថែមទាំងមានអារម្មណ៍មួរម៉ៅផងដែរ។

ប៉ុន្តែតើ ការមករដូវជាអ្វីឱ្យប្រាកដ? តើឱសថបន្ធូរការឈឺចាប់ពេលមករដូវបែបណាដែលមានប្រសិទ្ធភាពល្អបំផុត? តើឱសថ Panadol ល្អប្រើសម្រាប់ការឈឺចាប់ពេលមករដូវដែរ ឬទេ?

ជាការសំខាន់ដែលអ្នកត្រូវដឹងថា ទោះបីជាវាមានការរំខានក៏ពិតមែន តែការឈឺចាប់ពេលមករដូវគឺជារឿងធម្មជាតិដែលកើតមានលើស្ត្រីជាច្រើន។ ទោះបីជាដូច្នោះក៏ដោយ ការឈឺចាប់ពេលមករដូវអាចរំខានដល់ជីវិតប្រចាំថ្ងៃរបស់អ្នក ដូចនេះ អ្នកត្រូវយល់អំពីរបៀបគ្រប់គ្រងការឈឺចាប់នេះទើបជាការល្អ។

អ្នកអាចអានអំពីមូលហេតុដែលបណ្តាលឱ្យមានបញ្ហានេះ និងរបៀបបន្ធូរការឈឺចាប់ពេលមករដូវដូចខាងក្រោម។

beautiful young asian woman sitting by the window

តើរោគសញ្ញាទាំងបីដែលកើតមានញឹកញាប់នៅពេលមករដូវមានអ្វីខ្លះ?

ការឈឺចាប់ពេលមករដូវ អាចជាការពិតដែលប៉ះពាល់ដល់ភាពរីករាយនៃជីវិតស្រ្តីទាំងឡាយក្នុងវ័យបន្តពូជ ទោះបីជាស្ត្រីខ្លះនិយាយថាវាបាត់ទៅវិញបន្ទាប់ពីធ្លាប់មានកូនហើយ ក្នុងពេលដែលស្ត្រីផ្សេងទៀតមិនបាត់ទៅវិញឡើយ។ បុគ្គលម្នាក់ៗគឺមានភាពខុសគ្នា។

រោគសញ្ញាទាំងបីនៃការឈឺចាប់ពេលមករដូវដែលកើតមានជាញឹកញាប់^xix:

1. ឈឺចុកចាប់
2. ឈឺចង្កេះ និង/ឬឈឺក្បាល
3. ចង្អោរ និង មានអារម្មណ៍មិនស្រួលខ្លួន

តើរោគសញ្ញាអ្វីផ្សេងទៀត ដែលខ្ញុំអាចគិតថានឹងកើតមានអំឡុងពេលមករដូវ?

រោគសញ្ញាពេលមករដូវមានភាពខុសប្លែកពីគ្នាចំពោះស្ត្រីម្នាក់ៗ។

ក្រៅពីការឈឺចាប់ពេលមករដូវ អ្នកអាចមានរោគសញ្ញាទាំងនេះ xx: អារម្មណ៍ធ្លាក់ទឹកចិត្ត, ឈឺចង្កេះ , ឈឺក្បាល, វិបត្តិក្រពះពោះវៀន ដូចជាហើមពោះជាដើម

តើអ្វីទៅជាការចុកចាប់ពេលមករដូវ?

ការចុកចាប់ពេលមករដូវតែងត្រូវបានគេពិពណ៌នាថា ជាប្រភេទនៃការឈឺចាប់ដូចមានអ្វីចាក់ ឬរមួលនៅតំបន់ពោះផ្នែកខាងក្រោម។ ការចុកចាប់ភាគច្រើនតែងកើតឡើងមុនពេលអ្នកចាប់ផ្តើមធ្លាក់ឈាមរដូវ ប៉ុន្តែអាចបន្តពីរបីថ្ងៃបន្ទាប់ទៀត។

អំឡុងពេលមករដូវ សាច់ដុំស្បូនកន្រ្ដាក់ និងរលារ ដើម្បីជួយឱ្យស្រទាប់ជាលិកាដែលបានកើតឡើងតាំងពីខែមុនចាប់ផ្ដើមដាច់របកហើយហូរចេញជាឈាម រដូវ។ អ្នកអាចមិនបានចាប់អារម្មណ៍ពីការកន្ត្រាក់ទាំងនេះ ឬអាចមានអារម្មណ៍មិនស្រណុកតែបន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះ។ ឬអ្នកអាចមានអារម្មណ៍ឈឺចុកក្នុងពោះ។ ^xxi

រោគសញ្ញាចម្បងនៃការចុកចាប់ពេលមករដូវរួមមាន៖

ការឈឺចាប់ដូចមានអ្វីចាក់ ឬរមួលនៅក្នុងពោះ

ឈឺស្ទុំៗ

ឈឺរាលដាលទៅចង្កេះ

ការឈឺចាប់ជាទូទៅមានរយៈពេល 24 ទៅ 78 ម៉ោង

ទោះបីការឈឺចាប់មានភាពរំខាន និងអាចបង្អាក់សកម្មភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់អ្នកក៏ដោយ។ តែអ្នកក៏អាចថែទាំខ្លួន និងប្រើឱសថបន្ធូរការឈឺចាប់ដោយខ្លួនឯងបានដែរ ហើយមានស្ត្រីភាគច្រើនដែលអាចដោះស្រាយបញ្ហានេះបានយ៉ាងប្រសើរ។

អ្វីទៅជាចង្កោមរោគសញ្ញាមុនពេលមករដូវ?

ចង្កោមរោគសញ្ញាមុនពេលមករដូវគឺជាការរួមបញ្ចូលគ្នានៃរោគសញ្ញាផ្លូវកាយនិងផ្លូវអារម្មណ៍ ដែលអាចប៉ះពាល់ដល់ស្ត្រីមួយភាគធំ ក្នុងពេលរហូតដល់មួយ សប្តាហ៍មុនពេលដែលពួកគេមករដូវ។

ការឈឺចាប់ពេលមករដូវមិនដូចគ្នា ទៅនឹងចង្កោមរោគសញ្ញាមុនពេលមករដូវទេ ប៉ុន្តែសញ្ញាទាំងពីរនេះតែងកើតឡើងដំណាលគ្នាជារឿយៗ។ ចង្កោមរោគសញ្ញាមុនពេលមករដូវអាចចាប់ផ្តើមមួយសប្តាហ៍ មុនពេលដែលអ្នកមករដូវ។ ស្រ្តីប្រហែល 90% រាយការណ៍អំពីការមានរោគសញ្ញាមួយចំនួន។ⁱⁱⁱ

មិនមានការធ្វើតេស្តឱ្យដឹងពីចង្កោមរោគសញ្ញាមុនពេលមករដូវទេ ប៉ុន្តែបើអ្នកសង្កេតឃើញការរួមបញ្ចូលគ្នាណាមួយនៃរោគសញ្ញាខាងក្រោមនេះក្នុងអំឡុងពេលមួយសប្តាហ៍មុនពេលដែលអ្នកមករដូវនោះ មានន័យថារោគសញ្ញាដែលអ្នកកំពុងកើតមានគឺជាចង្កោមរោគសញ្ញា^xxiiមុនពេលមករដូវ^vi

ឈឺ ឬហើមសុដន់

រាក

ទល់លាមក

ហើមពោះ

ឈឺក្បាល

ឈឺចង្កេះ

ឆេវឆាវ

ផ្ទុយទៅនឹងការឈឺចាប់ពេលមករដូវ ស្ថានភាពនេះក៏ភ្ជាប់មកនូវសញ្ញាផ្លូវចិត្តផ្សេងៗទៀតដូចជា៖

អស់កម្លាំងល្ហិតល្ហៃ

នឿយហត់

វិបត្តិដំណេក

ថប់អារម្មណ៍

ធ្លាក់ទឹកចិត្ត

អារម្មណ៍ប្រែប្រួល

ចំណង់ផ្លូវភេទថយចុះ

ឃ្លានអាហារ

attractive asian girl sitting on white chair

តើមូលហេតុអ្វីខ្លះដែលបណ្តាលឱ្យមានការឈឺចាប់ពេលមករដូវ?

ការឈឺចាប់ពេលមករដូវមានមូលហេតុខុសគ្នា អាស្រ័យលើប្រភេទរបស់វា។ មានពីរប្រភេទ៖ ការឈឺចាប់ពេលមករដូវបង្កមកពីសរីរៈខ្លួនឯង (primary) និងបង្កមកពីជំងឺណាមួយ (secondary)។

តើអ្វីទៅជាការមករដូវ?

ជារៀងរាល់ខែ ភ្នាសក្នុងស្បូនរបស់អ្នកឡើងក្រាស់ដើម្បីត្រៀមឱ្យគភ៌តោងនៅ។ ប្រសិនបើអ្នកមិនមានផ្ទៃពោះ ស្រទាប់ភ្នាសនោះនឹងដាច់របកហើយដុះភ្នាសនៃជាលិកាសារជាថ្មី ហើយមានធ្លាក់ជាឈាមរដូវរៀងរាល់ 28 ថ្ងៃ ឬប្រហាក់ប្រហែលរយៈពេលនោះ។ រយៈពេលនេះអាចប្រែប្រួលពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្សម្នាក់។ នេះគឺជានិយមន័យនៃ ‘ការមករដូវ’ ហើយវាជាដំណើរធម្មតានៃវដ្តរដូវរបស់ស្រ្ដី។

ការកន្ត្រាក់ស្បូន (ឬរឹបតឹង) ដែលជួយធ្វើឱ្យរបកស្រទាប់រដូវ អាចបណ្តាលឱ្យចុកចាប់ពេលមករដូវ រយៈពេលមួយថ្ងៃ ឬយូរជាងនេះ។ គេយល់ថាស្រ្តីមួយចំនួនដែលផលិត prostaglandins ដែលជាសារធាតុគីមីក្នុងរាងកាយកាន់តែច្រើន នឹងជំរុញឱ្យមានការកន្ត្រាក់ ធ្វើឱ្យស្បូនរឹបតឹងកាន់តែខ្លាំង ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យការឈឺចាប់កើនឡើងកាន់តែខ្លាំងផងដែរ។^iv

អ្នកអាចមានការឈឺចុកចាប់ក្នុងពោះផ្នែកខាងក្រោម ហើយក៏ឈឺចង្កេះ ឬភ្លៅផងដែរ។

វាជាបទពិសោធន៍ដែលស្រ្តីជាច្រើនបានចែករំលែក ហើយប្រសិនបើអ្នកសង្កេតឃើញការហូរឈាមច្រើន ជាពិសេសមានការចុកចាប់ខ្លាំងគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ឬការឈឺចាប់ក្នុងចន្លោះនៃការមករដូវនោះ ចូរពិគ្រោះជាមួយអ្នកជំនាញវេជ្ជ សាស្រ្ត។

ការឈឺចាប់ពេលមករដូវមានពីរប្រភេទ៖

ការឈឺចាប់ពេលមករដូវ Primary (Primary period pain)

ការឈឺចាប់ពេលមករដូវ Primary គឺជាប្រភេទនៃការឈឺចាប់ញឹកញាប់បំផុតដែលមិនបណ្តាលដោយជំងឺផ្សេងទៀតឡើយ។ វាគឺជាពេលដែលសាច់ដុំនៅក្នុងស្បូនកន្ត្រាក់។ ការកន្ត្រាក់ទាំងនេះបណ្តាលឱ្យមានការចុកចាប់ពេលមករដូវ។

ការឈឺចាប់ពេលមករដូវ Secondary (Secondary period pain)

ការឈឺចាប់ពេលមករដូវ Secondary មិនកើតមានពេលស្រ្ដីទើបតែចាប់ផ្ដើមមករដូវទេ តែវាកើតពេលស្រ្ដីមានអាយុច្រើនបន្តិច ហើយវាអាចបង្កឡើងដោយលក្ខខណ្ឌដូចជា ជំងឺ endometriosis ឬ uterine fibroids។ Endometriosis ប៉ះពាល់ដល់ស្រទាប់ស្បូនស្រ្តី។ វាអាចធ្វើឱ្យស្ត្រីឈឺចុកចាប់ពេលមករដូវ។

រោគសញ្ញាផ្សេងទៀតរួមមាន ការឈឺចាប់អំឡុងពេល ឬបន្ទាប់ពីការរួមភេទ និងការហូរឈាមខ្លាំងអំឡុងពេល និងចន្លោះពេលមករដូវ។

តើអ្នកអាចមានការចុកចាប់ដូចពេលមករដូវ តែមិនមានធ្លាក់ឈាមរដូវដែរ ឬទេ?

ប្រសិនបើអ្នកសង្កេតឃើញ ការចុកនិងឈឺចាប់ជុំវិញអាងត្រគាកប៉ុន្តែមិនមានធ្លាក់ឈាមរដូវនោះ វាអាចជាសញ្ញានៃជំងឺផ្សេងទៀត។ ក្នុងចំណោមហេតុផលភាគច្រើននៃការឈឺចាប់ដូចពេលមករដូវតែមិនមានហូរឈាមរដូវគឺ៖

1. ចង្កោមរោគសញ្ញានៃការរលាកពោះវៀន (IBD)^viii, ដែលអាចបណ្តាលឱ្យឈឺពោះ និងហើមពោះ ឬទល់លាមក។

2. ជំងឺ Crohn’s ix អាចបណ្តាលឱ្យរលាកផ្លូវរំលាយអាហារ និងធ្វើឱ្យចលនាពោះវៀនមានការផ្លាស់ប្តូរ។

3. ការបញ្ចេញមេជីវិតញី^x ពេលខ្លះបណ្តាលឱ្យចុកចាប់ប្រហែលពីរសប្តាហ៍បន្ទាប់ពីការមករដូវរបស់អ្នក។ ការចុកចាប់ទាំងនេះធ្វើឱ្យ មិនស្រណុកប៉ុន្តែជាញឹកញាប់មិនបង្កគ្រោះថ្នាក់អ្វីទេ។

4. គីសកន្សោមពង^xi អាចបណ្តាលឱ្យឈឺចាប់ធ្ងន់ធ្ងរ ដែលរាលដាលទៅខ្នងនិងភ្លៅ។

5. ជំងឺរលាកអាងត្រគាក^xiiគឺជាការបង្ករោគដោយបាក់តេរីដែលឆ្លងតាមរយៈការរួមភេទ។

6. រលាកប្លោកនោម^xiii គឺជាការបង្ករោគនៅប្លោកនោម ហើយជំងឺនេះអាច បណ្តាលឱ្យចុកចាប់ និងឈឺជុំវិញអាងត្រគាក។

7. រលាកខ្នែងពោះវៀន^xiv ជាផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្តសង្រ្គោះបន្ទាន់។ វាធ្វើឱ្យឈឺចាប់ជុំវិញរន្ធផ្ចិត ដែលរាលដាលទៅផ្នែកខាងៗនៃពោះ។ ការចុកចាប់តែងមានភាពធ្ងន់ធ្ងរ។

8. ការមានផ្ទៃពោះ^xv និងការរលូតកូនxvi ក៏អាចបណ្តាលឱ្យចុកចាប់ផងដែរ។

អ្នកអាចទូរស័ព្ទទៅគ្រូពេទ្យ ប្រសិនបើអ្នកមានការចុកចាប់ធ្ងន់ធ្ងរខ្លាំង ដែលមិនពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការមករដូវរបស់អ្នក ឬមិនបាត់ទៅវិញបន្ទាប់ពីរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃ ក្រោយមក។

វិធីបន្ថយការឈឺចាប់ពេលមករដូវ

ទោះបីជាមិនមានការព្យាបាលឱ្យលែងមានការឈឺចាប់ពេលមករដូវ តែក៏មានវិធីសាស្រ្តជាច្រើនដើម្បីជួយធ្វើឱ្យអ្នកមានអារម្មណ៍ធូរស្រាលជាងមុន—ដោយមានទាំងការប្រើឱសថគ្រាប់បន្ធូរការឈឺចាប់ពេលមករដូវ រហូតដល់ការស្អំពោះដោយប្រើដបទឹកក្តៅ។ ចូរស្វែងរកពីរបៀបបំបាត់ការឈឺចាប់ឱ្យបានកាន់តែឆាប់ រហ័ស។

ការឈឺចាប់ពេលមករដូវអាចរំខានដល់សកម្មភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់អ្នក ស្រ្តីខ្លះថែមទាំងត្រូវសុំច្បាប់សម្រាកពីការងារដោយអាស្រ័យលើភាពធ្ងន់ធ្ងរនៃការឈឺចាប់ផងដែរ។ ក្នុងករណីភាគច្រើន ការឈឺចាប់នឹងបាត់ទៅវិញបន្ទាប់ពីរយៈពេល 3 ថ្ងៃ។^v

ដើម្បីបន្ធូរការចុកចាប់ អ្នកអាចប្រើឱសថបន្ធូរការឈឺចាប់ពេលមករដូវដែលអាចរកទិញបានដោយមិនចាំបាច់មានវេជ្ជបញ្ជាដូចជា Panadol Extra។ ការរួមបញ្ចូលគ្នានៃសារធាតុផ្សំ (paracetamol និង caffeine) ក្នុង Panadol Extra ផ្តល់ប្រសិទ្ធភាពបន្ធូរការឈឺចាប់ខ្លាំងជាង paracetamol ធម្មតារហូតដល់ 37% ។

ម្យ៉ាងវិញទៀត អ្នកអាចជ្រើសរើសឱសថ ibuprofen ឬ naproxen ដែលជួយបន្ថយកម្រិត prostaglandins ក្នុងស្បូនរបស់អ្នក។ ^vii

អ្នកក៏អាចសាកល្បងវិធីសាស្ត្រព្យាបាលផ្សេងៗនៅផ្ទះដើម្បីទទួលបានអារម្មណ៍ធូរស្រាលជាងមុនថែមទៀត អំឡុងពេលវដ្តរដូវរបស់អ្នក។

1. ចូរប្រើដបទឹកក្តៅ ឬបន្ទះកម្តៅដាក់លើអាងត្រគាក ឬខ្នងរបស់អ្នក

2. ងូតទឹកក្តៅអ៊ុនៗ

3. ឈ្លីថ្នមៗលើពោះរបស់អ្នក

4. ទទួលយកការផ្លាស់ប្តូររបៀបរស់នៅដូចជា ហាត់ប្រាណជាប្រចាំ ដើម្បីពង្រឹងប្រព័ន្ធភាពស៊ាំ និងមានសុខភាពប្រសើរឡើង

5. អនុវត្តការហាត់ប្រាណបែប yoga និងសមាធិ ដើម្បីឱ្យបានស្រាកស្រាន្ត

6. ហូបរបបអាហារមានតុល្យភាពសារធាតុចិញ្ចឹម ដើម្បីប្រព័ន្ធភាពស៊ាំមានការឆ្លើយតបប្រសើរឡើង ^xvii

7. ចៀសវាងសេពគ្រឿងស្រវឹង កាហ្វេ ឬជាតិស្ករច្រើនជ្រុល

ប្រសិនបើការឈឺចាប់នៅតែបន្តកើតមាន ចូរសាកល្បងប្រើ Panadol Extra, ដោយវាមានគុណភាពព្យាបាលប្រឆាំងនឹងការឈឺចាប់ខ្លាំង 6 ប្រភេទ រួមទាំងការឈឺចាប់ពេលមករដូវ។

ជាការប្រសើរបំផុតត្រូវស្វែងរកជំនួយវេជ្ជសាស្រ្តបន្ទាន់ប្រសិនបើអ្នកសង្កេតឃើញ៖

គ្រុនក្តៅ

ឈឺចាប់ធ្ងន់ធ្ងរជុំវិញអាងត្រគាកដែលមិនបាត់ទៅវិញ

ធ្លាក់សដែលមានក្លិនចម្លែក

តើ Panadol ល្អប្រើសម្រាប់ការឈឺចាប់ពេលមករដូវដែរ ឬទេ?

សារធាតុផ្សំសកម្មក្នុង Panadol Extra ព្យាបាលការឈឺចាប់ ហើយ Panadol Extra ផ្តល់ប្រសិទ្ធភាពបន្ធូរការឈឺចាប់ខ្លាំងជាងឱសថគ្រាប់ paracetamol ធម្មតា។

សូមអានការណែនាំជានិច្ច មុនពេលប្រើ

បើចង់បានឱសថមានគុណភាពល្អ សូមទិញឱសថ ដែលមានបិទលតាបត្របញ្ជាក់លេខបញ្ជិកា CAM R4 2712 IP-04 (Panadol 500), CAM R2 0011 IP-10 (Panadol Extra), CAM R2 0012 IP-10 (Panadol Cold&Flu) តាមឱសថស្ថាន ឱសថស្ថានរង ដែលមានច្បាប់ និងស្លាកសញ្ញា Logo របស់ក្រសួងសុខាភិបាល។ ការផ្សព្វផ្សាយនេះត្រូវបានអនុញ្ញាតដោយក្រសួងសុខាភិបាល រួចមកហើយ។

បើមានប្រតិកម្មរំខានរបស់ឱសថ សូមរាយការណ៍មកនាយកដ្ឋានឱសថ តាមរយៈលេខទូរស័ព្ទ 012 673 268/ 089 498 883 ឫអ៊ីម៉ែល pv.center@ezecome.com.kh ឫ website: https://www.ddfcambodia.com/ និងលេខទូរស័ព្ទរបស់ក្រុមហ៊ុន DKSH 067 555 752

ឯកសារយោង

1. Armour M, Parry K, Al-Dabbas MA, et al. វិធីសាស្ត្រថែរក្សាខ្លួន និងប្រភពចំណេះដឹងអំពីការមករដូវលើស្ត្រីវ័យក្មេង 12,526 នាក់ដែលមានការឈឺចាប់ពេលមករដូវ៖ ការពិនិត្យឡើងវិញជាប្រព័ន្ធ និងការសិក្សាជាច្រើន។ Edward K-L, ed. PLOS ONE. 2019;14(7):e0220103. doi:10.1371/journal.pone.0220103 [ទាញយកនៅថ្ងៃទី 12 វិច្ឆិកា 2020]
2. Grandi G, Ferrari, Xholli, et al. ប្រេវ៉ាឡង់នៃការឈឺចាប់ពេលមករដូវចំពោះស្រ្តីវ័យក្មេង៖ អ្វីទៅជាការឈឺចាប់ពេលមករដូវ? ព្រឹត្តិប័ត្រស្រាវជ្រាវការឈឺចាប់។ បោះពុម្ភផ្សាយលើប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺនិត ខែមិថុនា 2012:169. doi:10.2147/jpr.s30602 [ទាញយកនៅថ្ងៃទី 12 វិច្ឆិកា 2020]
3. Coco AS. ការឈឺចាប់ពេលមករដូវដំបូង។ គ្រូពេទ្យគ្រួសារអាមេរិក។ 2013;60(2):489. ទាញយកនៅថ្ងៃទី 4 តុលា 2019. https://www.aafp.org/pubs/afp/issues/1999/0801/p489.html [ទាញយកនៅថ្ងៃទី 12 វិច្ឆិកា 2020]
4. Dawood MY. ការឈឺចាប់ពេលមករដូវ និង Prostaglandins. Gynecologic Endocrinology. បោះពុម្ភផ្សាយលើប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺនិត 1987:405-421. doi:10.1007/978-1-4613-2157-6_19 [ទាញយកនៅថ្ងៃទី 12 វិច្ឆិកា 2020]
5. Proctor M, Farquhar C. ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ និងការព្យាបាលការឈឺចាប់ពេលមករដូវ. BMJ : ព្រឹត្តិប័ត្រវេជ្ជសាស្រ្តអង់គ្លេស. 2006;332(7550):1134–1138. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1459624/ [ទាញយកនៅថ្ងៃទី 12 វិច្ឆិកា 2020]
6. Panadol ឱសថបន្ធូរការឈឺចាប់ពេលមករដូវ | Panadol. www.panadol.co.uk. ទាញយកនៅថ្ងៃទី 12 វិច្ឆិកា 2020. https://www.panadol.com/en-gb/products/adult-products/tough-pain-relief/panadol-period-pain-tablets-with-optizorb-formulation.html [ទាញយកនៅថ្ងៃទី 12 វិច្ឆិកា 2020]
7. ទាន់ហេតុការណ៍. ផលវិបាកផ្នែកអេឡិកត្រូលិករបស់ NSAIDs. www.uptodate.com. https://www.uptodate.com/contents/nsaids-electrolyte-complications [ទាញយកនៅថ្ងៃទី 12 វិច្ឆិកា 2020]

i Armour M, Parry K, Al-Dabbas MA, et al. វិធីសាស្ត្រថែរក្សាខ្លួន និងប្រភពចំណេះដឹងអំពីការមករដូវលើស្ត្រី វ័យក្មេង 12,526 នាក់ដែលមានការឈឺចាប់ពេលមករដូវ៖ ការពិនិត្យឡើងវិញជាប្រព័ន្ធ និងការសិក្សាជាច្រើន។ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6655766/
ii Grandi G, Ferrari, Xholli, et al. ប្រេវ៉ាឡង់នៃការឈឺចាប់ពេលមករដូវចំពោះស្រ្តីវ័យក្មេង៖ អ្វីទៅជាការឈឺចាប់ពេលមករដូវ? ព្រឹត្តិប័ត្រស្រាវជ្រាវការឈឺចាប់។ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3392715/
iii Coco AS. ការឈឺចាប់ពេលមករដូវដំបូង។ គ្រូពេទ្យគ្រួសារអាមេរិក។ 2013;60(2):489. ទាញយកនៅថ្ងៃទី 4 តុលា 2019. https://www.aafp.org/pubs/afp/issues/1999/0801/p489.html
iv Dawood MY. ការឈឺចាប់ពេលមករដូវ និង Prostaglandins. Gynecologic Endocrinology. https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-1-4613-2157-6_19
v Proctor M, Farquhar C. ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ និងការព្យាបាលការឈឺចាប់ពេលមករដូវ. BMJ : ព្រឹត្តិប័ត្រវេជ្ជសាស្រ្តអង់គ្លេស. 2006;332(7550):1134–1138. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1459624/
vi PMS (ចង្កោមរោគសញ្ញាមុនពេលមករដូវ) NHS . https://www.nhs.uk/conditions/pre-menstrual-syndrome/
vii ផលវិបាកផ្នែកអេឡិកត្រូលីត្ររបស់ NSAIDs. https://www.uptodate.com/contents/nsaids-electrolyte-complications
viii ចង្កោមរោគសញ្ញារលាកពោះវៀន (IBS) Johns Hopkins Medicine. https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/irritable-bowel-syndrome-ibs
ix រោគសញ្ញាជំងឺ Crohn’s. ជំងឺ Crohn’s និងជំងឺរលាកពោះវៀន Australia https://crohnsandcolitis.org.au/about-crohns-colitis/crohns-disease/crohns-disease-symptoms/
x ការឈឺចាប់ពេលបញ្ចេញមេជីវិតញី. នាយកដ្ឋានសុខភាព និងសេវាមនុស្សជាតិ រដ្ឋាភិបាលរដ្ឋវិកតូរៀ អូស្ត្រាលី https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/ConditionsAndTreatments/ovulation-pain
xi គីសកន្សោមពង. Healthdirect. ផ្តល់ថវិកាដោយរដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលី. https://www.healthdirect.gov.au/ovarian-cysts
xii ជំងឺរលាកអាងត្រគាក (PID) នាយកដ្ឋានសុខភាពនិងសេវាមនុស្សជាតិ រដ្ឋាភិបាលរដ្ឋវិកតូរៀ អូស្ត្រាលី https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/HealthyLiving/pelvic-inflammatory-disease-pid
xiii ចង្កោមរោគសញ្ញានៃការឈឺចាប់ប្លោកនោម (Interstitial Cystitis) HealthlinkBC, Province of British Columbia https://www.healthlinkbc.ca/
xiv រលាកខ្នែងពោះវៀន ការស្រាវជ្រាវពីសុខភាព New Zealand https://www.healthnavigator.org.nz/health-a-z/a/appendicitis/ (ទាញយកនៅថ្ងៃទី 20 មករា 21)
xv សញ្ញាដំបូងៗនៃការមានផ្ទៃពោះ សមាគមស្ត្រីមានផ្ទៃពោះអាមេរិក។ អង្គការមិនរកប្រាក់ចំណេញដែលមានមូលដ្ឋាននៅក្នុងរដ្ឋតិចសាសដែលប្រតិបត្តិការក្រោមអ្នកបង់ពន្ធ No. 32-0072669. https://americanpregnancy.org/pregnancy-symptoms/early-signs-of-pregnancy/
xvi សញ្ញានៃការរលូតកូន Healthdirect ផ្តល់ថវិកាដោយរដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលី https://www.pregnancybirthbaby.org.au/miscarriage
xvii គន្លឹះអាហារូបត្ថម្ភកំពូលទាំង 10 ដើម្បីទ្រទ្រង់ភាពស៊ាំ។ វិទ្យាស្ថានកីឡាអូស្ត្រាលី https://www.ais.gov.au/__data/assets/pdf_file/0006/727989/Top-10-Nutrition-Tips-to-Support-Immunity.pdf
xviii ការមករដូវឈឺចាប់ គ្រូពេទ្យគ្រួសារអាមេរិក។ ខែមករា 2005 71(2):292. https://www.aafp.org/pubs/afp/issues/2005/0115/p292.html
xix ការឈឺចាប់ពេលមករដូវ៖ ការពិនិត្យត្រួសៗ Cologne, Germany: វិទ្យាស្ថានសម្រាប់គុណភាព និងប្រសិទ្ធភាពក្នុងការថែរក្សាសុខភាព (IQWiG) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279324/
xx រោគសញ្ញាក្រពះពោះវៀនមុននិងអំឡុងពេលមករដូវចំពោះស្រ្តីមានសុខភាពល្អ Matthew T Bernstein,1 Lesley A Graff, et. al. BMC សុខភាពស្ត្រី https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3901893/
xxi ការឈឺចាប់ពេលមករដូវ៖ ការពិនិត្យត្រួសៗ Cologne, Germany: វិទ្យាស្ថានសម្រាប់គុណភាពនិងប្រសិទ្ធភាពក្នុងការថែរក្សាសុខភាព (IQWiG) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279324/
xxii ចង្កោមរោគសញ្ញាមុនពេលមករដូវ (PMS) Better Health Channel. នាយកដ្ឋានសុខភាព និងមនុស្សជាតិ រដ្ឋាភិបាលរដ្ឋវិកតូរៀ អូស្ត្រាលី https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/conditionsandtreatments/premenstrual-syndrome-pms